🐄 Ki Bağlacı Ile Ilgili Cümleler 20 Tane
a Bağlaç Olan “ki”nin Yazımı. * “ki” bağlacı, anlamca birbirine yakın cümlelerin arasına girerek cümleler arasında çeşitli anlam ilgileri kurar. Bağlaç olan “ki” bir sözcüktür. Bu nedenle kendinden önce gelen sözcükten ayrı yazılır. * Bağlaç olan “ki”, çoğunlukla iki cümle arasında yer alır ve
Fakat bağlaç olan –ki kelime durumundadır ve ayrı yazılır. Not: Eğer cümle içinde “-ki” nin bitişik mi ya da ayrı mı yazılır konusunda kafamız karışırsa “-ki”ye“-ler”çokluk ekini getiriniz. Eğer anlamda bozulma olmazsa bitişik yazılır. Ama anlam bozulur ise bu “ki” bağlaç olduğundan ayrı yazarız. ek
ki eki ile ki cümleler - Mynet Cevaplar Görüşleriniz başkaları için çok değerli
DE bağlacı ile ilgili örnekler DE bağlacı ile ilgili örnekler konusu, Eğitim ve Öğretim / Türkçe ve Edebiyat forumunda tartışılıyor.. Konu etiketleri: de bağlacı ile ilgili cümleler, bağlaç ile ilgili cümleler, de eki ile ilgili cümleler, bağlaç olan de örnekleri, de ile ilgili cümleler, de bağlacı ile ilgili örnekler, de bağlacı örnekleri, bağlaç olan de ile
Aşağıda 20 tane benzetme ile ilgili cümleler, benzetme cümleleri örnekleri, benzetme örnekleri verilmiştir. Benzetme cümlesi örnekleri. Hasan amcanın altın gibi bir kalbi vardı. (Benzeyen: kalp – Benzetilen: altın) Sokaktaki kavga, karıncaların şekere üşüşmesini hatırlattı bana.
demekki Kelimesi İle İlgili Örnek Cümleler. Bu yazımızda demek ki ile ilgili İngilizce cümleleri bulabilirsiniz. Sizler için derlediğimiz İngilizce'de en çok kullanılan demek ki kelimesi ile ilgili olumlu, olumsuz ve soru cümlelerinden yararlanarak İngilizce pratik yapabilir ve demek ki kelimesinin kullanım alanlarını
Katkılarınız memnuniyet verici. Ki bağlacı da sıklıkla yanlış şekilde kullanılıyor. Ben yine blog yazılarını okumaya devam edeceğim. Gördüğüm yanlışları biraz araştırdıktan sonra teker teker örnekleriyle açıklamayı düşünüyorum. Kesinlikle, hata yapmak ayıplanacak bir davranış değil.
pUmVL.
Ana SayfaBiçim BilgisiSözcük Türleriİsimlerİsim Ad Nedir ?Cins ve Özel İsimlerSoyut ve Somut İsimlerTekil Çoğul ve Topluluk İsimleriSıfatlarSıfatlar ÖnadlarNiteleme SıfatlarıBelirtme SıfatlarıSıfatlarda Pekiştirme ve KüçültmeZamirlerZamirler AdıllarKişi Zamiriİşaret ZamiriBelgisiz ZamirlerSoru ZamiriEk Halindeki ZamirlerZarflarZarflar BelirteçlerEdat-Bağlaç-ÜnlemEdatlarBağlaçlarFiillerFiil Nedir? İş Oluş Durum FiilleriÇekimli Fiil – Fiil Kipleri ve Şahıs EkleriEk FiilFiilde ÇatıFiilimsilerTamlamalarİsim TamlamalarıCümlenin ÖğeleriCümlenin Öğeleri Temel ve Yardımcı ÖğelerCümlenin Öğeleri Çözümlü ÖrneklerCümlenin Öğeleri Bulunurken Dikkat Edilecek 9 Altın YolCümle ÇeşitleriCümle ÇeşitleriCümle Çeşitleri ÖrneklerSes BilgisiBüyük ve Küçük Ünlü UyumuÜnlü DüşmesiÜnlü TüremesiÜnlü DaralmasıÜnsüz UyumlarıSözcükte YapıKök Nedir ? İsim Kökleri ve Fiil KökleriEKLER – Yapım Ekleri – Çekim EkleriİkilemelerAnlatım BozukluklarıNoktalama İşaretleriAnlam BilgisiSözcükte AnlamMecaz Anlam, Yan Anlam, Gerçek Anlamlı SözcüklerTerim AnlamEş Sesli KelimelerEş Anlamlı Kelimeler AnlamdaşZıt Anlamlı KelimelerDeyimler ve ÖzellikleriCümlede AnlamSebep – Sonuç CümleleriAmaç – Sonuç CümleleriKarşılaştırma CümleleriParagrafta AnlamAnlatım Biçimleri TeknikleriDüşünceyi Geliştirme YollarıEtiketlerBağlaçlar İle İlgili CümlelerMost Read© Tüm Hakları Saklıdır. İçerikler izinsiz kullanılamaz ve yayınlanamaz! / Dil ve Anlatım Dersi Kaynak Sitesi - Türk Dil Bilgisi 2013
Meğer günümüz Türkçesinde sıklıkla kullanılan kelimelerdendir. Farsça kökenli bir sözcüktür. Dilimizde bağlaç olarak kullanılmaktadır. Meğer Ne Demek? Anlamı Nedir? Türk Dil Kurumuna göre meğer kelimesinin anlamı şu şekildedir “Bilinmeyen, farkında olunmayan bir durum için kullanılan bir söz, meğerse, oysa, oysaki” Farkında olunmayan bir durumu ifade etmek için, eski durum ile yeni durum arasında bir bağlaç olarak kullanılır. Meğer İle İlgili Cümle Örnekleri ⇒ Çok sert görünüşünün ardında meğer yumuşacık bir kalbi varmış. ⇒ Biz onu bekliyorduk meğer o çoktan eve varmış. ⇒ Anlattıkları hiç inandırıcı gelmiyordu meğer hepsi doğruymuş. ⇒ Onların kardeş olduğunu düşünüyordum meğer mahalle arkadaşıymış. ⇒ Sınava çok iyi çalıştığımı düşünüyordum meğer hiç birini tam öğrenememişim. ⇒ Seni işte sanmıştım meğer işten erken çıkmışsın. ⇒ İşe hep geç kalıyordu meğer geceleri ek iş yapıyormuş. ⇒ Sattığı ürünün orjinal olduğunu iddia ediyordu meğer hepsi sahteymiş. ⇒ Beni çok sevdiğini söylüyordu meğer beni kandırıyormuş. ⇒ Öğle yemeğinde bir şey yemeyeceğini söylüyordu meğer parası yokmuş. ⇒ Arkadaşları onun çok zeki olduğunu düşünüyordu meğer derslerine çok çalışıyormuş. ⇒ Onun çok dürüst bir insan olduğunu düşünüyordum meğer söylediği her şey yalanmış. ⇒ Benim en iyi arkadaşı olduğumu söylüyordu meğer sıra arkadaşlarını benden daha çok seviyormuş. ⇒ Çok neşeli görünüyordu meğer hiç belli etmediği dertleri varmış.⇒ Akşam beni ziyaret edeceğini söylemişti meğer başka planı varmış.⇒ Babasına sınavın çok iyi geçtiğini söylemiş meğer sınava girmemiş.⇒ Gözlerinin rengi çok güzel gözüküyordu meğer hep lens takıyormuş.⇒ Kitap okumayı çok sevdiğini söylüyordu meğer hiç kitap okumamış.⇒ Söylediklerimden hiçbir şey anlamadığını düşünüyordum meğer ingilizce biliyormuş.⇒ Futbol oynamayı sevmediğini söylüyordu meğer çok iyi bir oyuncuymuş.⇒ Yediklerine hiç dikkat etmediğini söylüyordu meğer hiçbir zaman aşırıya kaçmazmış. ⇒ Kendisinin çok iyi bir elektrikçi olduğunu iddia ediyordu meğer asıl işi başkaymış.⇒ Bana on beş yaşında olduğunu söylemişti meğer daha on iki yaşındaymış.⇒ İki tane abisinin olduğunu söylemişti meğer sadece bir kız kardeşi varmış.⇒ Sınavın salı günü olduğunu sanıyordum meğer çarşamba günüymüş. ⇒ Kalbinin boş olduğunu söylüyordu meğer sevdiği biri varmış.⇒ Meğer ne çok alışmışım sana. ⇒ O da beni sever sanmıştım meğer onun kalbinde başkası varmış.⇒ Para kazanmak kolay sanmıştım meğer başkasının yanında çalışmak ne kadar zormuş.⇒ İyileştim sanmıştım meğer hala kendime gelememişim.⇒ Unuturum sanmıştım meğer onu unutmak çok zormuş. Benzer Başlıklar Lakin İle İlgili Cümleler “Meğer İle İlgili Cümle Örnekleri“, “Meğer Bağlacının Cümle İçinde Kullanımı İle İlgili Cümleler” konusu hakkında görüşlerinizi ve kendi meğer ile ilgili cümlelerinizi yorumlar kısmında yazabilirsiniz.
1. Sözcükleri, cümleleri birbirine bağlayan ki bağlacı bağımsız bir sözcüktür ve ayrı yazılır Örnek İsledim ki o konu da dile getirilsin. Hava o kadar güzeldi ki kendimi hemen sokağa atlım. Nasreddin Hoca, bir de bakmış ki arkasında kimse kalmamış. Örnek Geçmiş zaman olur ki, Hayali cihan değer. Bir an acı duyar insan belki Sevmişse biraz eğer Necip Celal Andel. 2. Ki bağlacı, birkaç örnekte kalıplaşmış olduğu için bitişik yazılır Örnek belki, çünkü, halbuki, madem-ki, meğerki, oysaki, sanki. Bu örneklerden çün¬kü sözünde ek aynı zamanda düzlük-yuvarlaklık uyumuna da girmiştir. 3. Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan ki bağlacı da ayrı yazılır Örnek Babam geldi mi ki? Başbakan konuşacak mı ki? NOT Ki bağlacı aitlik eki -ki ile karıştırılmamalıdır Örnek önceki yıl, okuldaki toplantı, benimki… 4. Aşağıda bu bağlacın ve iki ekin birbirinden ayırt edilmesi için dikkat edilmesi gereken noktalar da verilmiştir. a. “ki” Bağlacı Sadece “ki” biçimi vardır. Kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır. Türkçe değil, Farsça bir bağlaçtır ve Türkçe cümle yapısına aykırı olarak kullanılır. “ki” ile başlayan bir ara cümle asıl cümlenin içinde kısa çizgiler arasında verilebilir Örnek Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli- Yağmur yağmadı ki mantarlar ortaya çıksın. Atatürk diyor ki … Bir şey biliyor ki konuşuyor. Ben ki hep sizin için çalıştım. Sınavı kazanabilir miyim ki… Baktım ki gitmiş. NOT Ancak bu bağlaç birkaç örnekte kalıplaşarak bitişik yazılmaktadır. Örnek belki, çünkü ünlü uyumuna girmiş, hâlbuki, mademki, meğerki, oysaki, sanki. b. “-ki” İlgi Zamiri Ek hâlindeki tek zamirdir. Eklendiği kelimeye -ki sadece isim tamlamasında tamlayana eklenir- bitişik yazılır ve bir ismin tamlananın yerini tutar. Büyük ve küçük ünlü kurallarına uymaz; sadece -ki şekli vardır Örnek senin kalemin>seninki, Ali’nin eli>Ali’ninki, onun düşüncesi>onunki… c. “-ki” Yapım Eki İsimlere eklenerek yer ve zaman bildiren sıfatlar türeten ektir. Zaman bildiren kelimelerin sonuna doğrudan eklenirken, yer bildiren sıfatlar türetirken “-dE” hâl ekiyle birlikte kullanılır. Sadece -ki ve az da olsa -kü şekilleri vardır Örnek bu yılki sınav, yarınki maç, dünkü film, bugünkü aklım… masadaki kitaplar, duvardaki saat, evdeki hesap… » “Yazım Kuralları“ sayfasına dön! Yorum Yap! Yazı Ayrıntıları... Yazdır! Bu Yazıyı Paylaşın!
eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > cümle çeşitleri, cümle türleri ile ilgili konu anlatımlar Kİ’Lİ BİRLEŞİK CÜMLE, ÖZELLİKLERİ 1 YAPILARINA GÖRE CÜMLELER CÜMLE ÇEŞİTLERİ TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM İki cümlenin “ki” bağlacıyla birbirine bağlanmasıyla oluşan bileşik cümlelere denir. Yan cümlenin, temel cümleye "ki" bağlacıyla bağlandığı cümledir. Bağlaçtan önceki cümle aslında bağımsız bir cümle görünümündedir, ancak tam yargı bildiremez, fiilimsili yan cümlecikler gibidir. Örnek Öyle bir bağırdım ki sesimden ben bile ürktüm. Yan cümle Temel cümle Şimdi çalışıyor olmalılar ki hiç sesleri çıkmıyor. Yan cümle Temel cümle Bekle ki istediğini bulayım. Yan cümle Temel cümle UYARI “ki” den sonraki bilgi yancümle temel cümlenin bir öğesi olabilir. Örnek Bu işin sonunun gelmeyeceğini anladım. Anladım ki bu işin sonu gelmeyecek. Örnekler Anladım ki bu işin sonu gelmeyecek. Benimle konuş ki seni anlayayım. Dürüst ol ki insanlar sana güvensin. Düzenli çalış ki kazanasın. Şiir o kadar güzel okudu ki şaşırdım kaldım. Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi. Duydum ki unutmuşsun. Aklım bana diyor ki "Dibini görmediğin suya girme." Bağlaçtan sonraki kısım nesne görevindedir Aklım bana "Dibini görmediğin suya girme." diyor. Anladım ki siz bu işi başaracaksınız. Çağırmadınız ki geleyim.Çağırmadığınız için gelmedim. Duydum ki unutmuşsun. Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi. Ne yazık ki beni anlayamadın. Şunu bil ki arkadaşların seni çok seviyor. Tam köşeyi dönüyordu ki babasını gördü. Tam köşeyi dönerken babasını gördü. YAPILARINA GÖRE CÜMLELER ÖZET ANLATIM Cümleler yapılarına göre 3 gurupta ayrılır. ABasit cümle BBirleşik cümle CSıralı cümle ABASİT CÜMLE Tek yüklemi bulunan tek yargı bildiren cümlelerdir. *Çalıkuşu, Damga, Acımak, Bir Kadın Düşmanı, Dudaktan, Kalbe romanları Güntekin' e aittir. *Seninle bir daha görüşmeyeceğim. *Halit Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünün edebiyatının en büyük romancısıdır. *İkinci Yeni sanatçıları şiiri soyutlaştırmışlardır. B BİRLEŞİK CÜMLE Birleşik cümleleri dört gurupta incelenir. 1Girişik Birleşik Cümle İçinde fiilimsi isim fiil, sıfat fiil, zarf fiilbulunan cümlelere yer aldığı bölüme yan cümle asıl yüklemin bulunduğu bölüme de temel cümle denir. Bir cümlede kaç tane fiilimsi varsa o kadar yan cümle var demektir. *Beni soranı, gördün mü? Yan cümlecik Temel cümlenin nesnesidir. *çalışan kazanır. Yan cümlecik temel cümlenin öznesidir. *Seni görünce mutlu oluyorum. nin dir. *Seni seven insanları sen de sev. nin Nesnesidir. *Beni dinleyin herkese teşekkür etmek istiyorum ÖRNEK Aşağıdakilerden hangisinde dizeler basit cümle oluşturmaktadır. AMustafa Kemal barış olmuş. Gürül gürül akan ırmaklarda BMustafa Kemal özgürlük olmuş Özgürlük diye çarpan yüreklerde CMustafa Kemal bereket olmuş Uzanıp giden bu topraklarda DMustafa Kemal türkü olmuş İnanmış EMustafa Kemal ülkü olmuş 2İç İçe Birleşik Cümle Kaynaşık Cümle Bir cümle başka bir cümlenin içinde yer alır ve onun bir öğesi olursa buna iç içe birleşik cümle cümle temel cümlenin öznesi, nesnesi ya da başka bir öğesi olabilir. *Ben gidiyorum. dedi. iç cümle temel cümlenin nesnesi iç cümle TC *Ben büyüdüm, diyorsun. iç cümle temel cümlenin TC nesnesi durumundadır *Adam beni burada bekleyin. dedi. iç cümle temel cümlenin nesnesi durumundadır 3Şartı Birleşik Cümle Yan cümleciği – se,mi ile kurulan ve temel cümlenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini koşula şarta bağlayan cümledir. *Görürsem söylerim. *Çalışmadın mı başarılı olamasın. *Sen gelirsen ben de gelirim. 4 Ki'li Birleşik Cümle Ki bağlacıyla birbirine bağlanan cümlelere denir. * Benimle konuş ki seni anlayayım. * Dürüst ol ki insanlar sana güvensin. * Düzenli çalış ki kazanasın. * Şiir o kadar güzel okudu ki şaşırdım kaldım. C SIRALI CÜMLE İçinde birden çok tamamlanmış yargı bulunan cümlelere Cümleler 2 gurupta incelenir. 1Bağımlı Sıralı Cümle Öğrenilen en az biri ortak olan sıralı cümlelerdir. * Yaşlı kadın buraya kadar geldi sizi sordu özne ortak *Beni aramış bilgi ama bulamamış özne ve nesne ortak *Türkiye de bu kitabı bastırmış satmıştı. özne DT, N ortak *Onu bana beni ona şikayet eder. yüklem ortak *Yazın Antalya ya gider orada gezerdik özne ve zarf tümleci ortak 2Bağımsız Sıralı Cümle Öğelerinden hiçbiri ortak olmayan cümlelerdir. *Evden sessizce çıktık sokakta lambalar yanmıyordu *Yağmur durmuştu yollar çamurdan görünmüyordu * O geziyordu ben çalışıyordum *Deneme başka şeydir felsefe başka şeydir. Not Bazı kaynaklar ama fakat çünkü gibi bağlaçlarla birbirine bağlayan cümleleri bağlı cümle olarak kabul eder. *Bu işe başlıyorum;ama bugün bitiremem. *Sabahı severiz; çünkü gündüzün başlangıcıdır. CÜMLE ÇEŞİTLERİ GENEL ÖZETİ KONU ÖZETİ Cümleler; yükleminin türüne ve yerine, anlamlarına, oluşturulma biçimlerine göre değişik gruplara ayrılır. Bu grupları şöyle sıralayabiliriz 1. Yüklemine Göre Cümleler 2. Öğe Dizilişine Göre Cümleler 3. Anlamına Göre Cümleler 4. Yapısına Göre Cümleler Yüklemine Göre Cümleler Cümleler, yüklemlerinin sözcük türüne göre ikiye ayrılır 1. Eylem Cümlesi Yüklemi basit ya da bileşik çekimli eylem olan cümlelerdir. Uzun yıllar bu işyerinde çalıştım. Bu cümlenin yüklemi “çalış-” eylemi olduğundan cümle, eylem cümlesidir. Aşağıdaki cümleler, yüklemleri çekimli bir eylem olduğundan eylem cümlesidir. Öğretmenimizin sorduğu soruyu çözemedik. Annem, her günkü gibi kapıda bekliyordu bizi. Önerilerimizi bir türlü kabul etmemişti. 2. Ad Cümlesi Yüklemi ad soylu sözcük ya da sözcük öbeği olan cümlelerdir. Yüklemi eylem olmayan bütün cümleler ad cümlesidir. Sınavı kazandığı için çok mutluymuş. Bu cümlenin yüklemi ad soylu “mutlu” sözcüğü olduğundan cümle, ad cümlesidir. Aşağıdaki cümleler, yüklemleri ad soylu sözcükler olduğundan ad cümlesidir. Deniz düne göre oldukça sakindi bugün. En çok sevdiği şey yürümektir. Bizi günler öncesinden bu geziye çağıran kendisiydi. Öğe Dizilişine Göre Cümleler Cümleler, yüklemlerinin cümledeki yerine göre ikiye ayrılır 1. Kurallı Düz Cümle Yüklemi cümlenin sonunda bulunan cümlelerdir. Çok uzaklardan kuş sesleri duyuluyordu. Bu cümlenin yüklemi duyuluyordu en sonda bulunduğundan cümle, kurallı cümledir. Aşağıdaki cümleler, yüklemleri sonda bulunduğundan kurallı cümledir. Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır. Eğitim hayatımız boyunca hepimize yardım etti. Bu konuyu sizinle daha önce görüşmemiş miydik? Bugün hava her zamankinden daha sıcaktı. Yine açıklardan dev gibi gemiler geçiyor. Yurdumun bağına bahçesine bahar geldi. 2. Devrik Kuralsız Cümle Yüklemi cümlenin sonunda bulunmayan cümlelerdir. Bu tür cümlelerde yüklem cümlenin başında veya ortasında bulunabilir. Hepimiz canla başla çalışıyoruz burada. Bu cümlenin yüklemi çalışıyoruz en sonda bulunmadığından cümle, devrik cümledir. Aşağıdaki cümleler, yüklemleri sonda bulunmadığından devrik cümledir. Papatyalar uyandırdı bizi nihayet kış uykusundan. Doğanın canlandığı bir mevsimdir ilkbahar. Nasıl ders çalıştığınızı bilmez miyim hiç? Doğmuyor güneş artık şöyle gönlümce. Hâlâ bekliyorum seni anılar sahilinde. Gelir misin mezarıma, elinde bir demet yasemenle? Bir başkadır benim memleketim! Eksiltili Cümle Yüklemi yazılmayıp yüklemini okuyucunun, zihninde tamamlaması beklenen cümledir. Eksiltili cümlelerin bilgi sonuna üç nokta konur. Önümüzde göz alabildiğine bir kumsal… Yüklemi yazılmayan bu cümlenin sonuna “uzanıyor, duruyor, var” gibi sözleri yüklem olarak getirebildiğimiz için bu cümle, eksiltili bir cümledir. Yüklemi yazılmadığı için eksiltili cümle durumunda bulunan aşağıdaki cümlelerin sonuna, yüklem olabilecek sözcükler, koyu olarak yazılmıştır. Denizin tam ortasında Adalar’a doğru nazlı nazlı yol alan vapurlar… var Kız beşikte çeyiz sandıkta…. olmalı Düğün el ile, harman yel ile… olur Anlamına Göre Cümleler Cümleler, taşıdıkları anlamlara göre temelde ikiye ayrılır 1. Olumlu Cümle Cümlede yüklem durumundaki eylemin gerçekleştiğini veya yüklem durumundaki varlık ya da kavramın var olduğunu, bulunduğunu bildiren cümlelerdir. Şiddetli yağışlardan dolayı yol trafiğe kapandı. Bu cümlede “kapanmak” eyleminin gerçekleşmesi söz konusu olduğu için, cümle anlamca olumludur. Aşağıdaki cümlelerde yüklemlerin gerçekleşmesi ya da varlığı söz konusu olduğu için cümleler anlamca olumludur. Masadaki vazo yere düşüp kırıldı. Okula yine derslerine çalışmadan gitmişti. Verilen işi yapamamaktan korkuyordu. Dünkü derste sınıfta yedi sekiz kişi vardı. Bu yılki kitap fuarı her zamankinden daha renkliydi. 2. Olumsuz Cümle Cümlede yüklem durumundaki eylemin gerçekleşmediğini veya yüklem durumundaki varlık ya da kavramın var olmadığını, bulunmadığını bildiren cümlelerdir. Eylem cümlesinde olumsuzluk -ma / -me geniş zamanda – maz, -mez ekiyle sağlanır. Ad cümlesinde olumsuzluk “değil / yok” sözcükleriyle ya da “-sız, -siz” ekiyle sağlanır. Veli toplantısına kimse katılmadı. Sokaklar bugün kalabalık değildi. Bu cümlelerde “katılmak” eyleminin gerçekleşmemesi, “kalabalık” kavramının söz konusu olmamasından dolayı cümleler anlamca olumsuzdur. Aşağıdaki cümlelerde yüklemlerin gerçekleşmemesi ya da var olmamaları söz konusu olduğu için cümleler anlamca olumsuzdur. Soruların hepsini çözebilen yok. Göz alabildiğine uzanan bu tarlalar verimsizdi. Binanın bu dairesi hiç ışık almıyor. a. Anlamca Olumsuz Yapıca Olumlu Cümle Bazı cümleler, olumsuzluk ifade eden ek ya da sözcük almadığı halde olumsuz anlam taşıyabilir. Böyle cümlelere yapıca olumlu, anlamca olumsuz cümle denir. Senden ayrı kalmaya dayanacak gücüm mü var? gücüm yok Bu cümlede yüklem var, olumsuzluk ifade eden ek ya da sözcük almadığı için anlamca olumludur. Ancak, soru biçiminde düzenlenmiş cümlede amaç soru sormak değil, yüklemde söylenenin var tersini yok kastetmektir. Dolayısıyla bu cümle yapıca olumlu, anlamca olumsuzdur. Aşağıdaki cümlelerde yüklemlerin, cümlenin gelişinden anlamca olumsuz olduğu anlaşılmaktadır. Ben hiç sonunu kestiremediğim işe girer miyim? girmem Konuklarımız ne yemek yedi ne suyumuzu içti. yemedi, içmedi Sanki bu olayın bütün sorumlusu benim. ben değilim b. Anlamca Olumlu Yapıca Olumsuz Cümle Bazı cümleler, olumsuzluk ifade eden ek ya da sözcük aldığı halde olumlu anlam taşıyabilir. Böyle cümlelere yapıca olumsuz, anlamca olumlu cümle denir. Sen yemek yaparsın da ben hiç beğenmez miyim? beğenirim Neden böyle davrandığını anlamıyor değilim. anlıyorum Bu cümlelerde yüklemler beğenmez miyim, anlamıyor değilim, olumsuzluk eki -maz ve olumsuzluk bildiren sözcük değil aldığı için yapıca olumsuzdur. Ancak, bu cümlelerde amaç, yüklemde söylenenin beğenmez miyim, anlamıyor değilim tersini beğenirim, anlıyorum kastetmektir. Dolayısıyla bu cümleler yapıca olumsuz, anlamca olumludur. 3. Soru Cümlesi İçinde soru eki ya da soru sözcüklerinden biri bulunan ve soru anlamı taşıyan cümlelerdir. Neden sen de bizimle yarınki geziye katılmıyorsun? Sınavdaki soruların kaçını cevaplayabildin? 4. Şart Cümlesi Yargının gerçekleşmesinin bir koşula bağlandığı cümlelerdir. Bu evi temiz kullanmak şartıyla kiralayabilirsiniz. Geç saatlere kadar çalışırsak işi bitirebiliriz. 5. İstek Cümlesi İstek anlamı taşıyan cümlelerdir. Haftaya seninle yeni açılan müzeye gidelim. Hepinize kolay gelsin. 6. Emir Cümlesi Emir anlamı taşıyan cümlelerdir. Hemen arabadaki kitapları buraya getir. Derhal odanızı toplayın. 7. Ünlem Cümlesi İçinde ünlem ya da ünlem değeri taşıyan sözcükler bulunan cümlelere ünlem cümlesi denir. Birden kapıyı açınca onu görmeyeyim mi! Aman sobayı açık unutmayın! Yapısına Göre Cümleler Cümlelerde; yargı yüklem sayısına ya da yan cümlecik olup olmamasına bakılır. Cümleler yapısı yönüyle dörde ayrılır. 1. Basit Cümle 2. Bileşik Cümle 3. Sıralı Cümle 4. Bağlı Cümle Yapısına göre cümlelerin çeşitlerine geçmeden önce “yan cümlecik” kavramını görelim. Yan Cümlecik Cümlede, kendi içinde cümle özelliği gösteren ve daha çok, eylemsiyle kurulan sözcüğe ya da sözcük grubuna yan cümlecik; geri kalan bölüme ise temel cümlecik denir. Yan cümlecik, genellikle temel cümleciğin bir öğesi olur. Arkadaşım, yarın bu okula yazılacağını söyledi. Bu cümlede, nesneyi bulmak için yükleme sorduğumuz “neyi” sorusuna cevap olan “yarın bu okula yazılacağını” sözcük grubu, içinde eylemsi bulunduğu için yan cümleciktir. Aşağıdaki cümlelerde koyu olarak yazılan yan cümleciklerin oluşturduğu öğeler ayraç içinde belirtilmiştir. Onun bu sınavı kazanması hepimizi sevindirdi. yan cümlecik özne görevinde Rüzgâr, sararmış yaprakları sağa sola savuruyor. yan cümlecik nesne görevinde Konferans için gelenlere birer kitapçık verildi. yan cümlecik dolaylı tümleç görevinde Görevliler, havalar soğuyunca kaloriferleri yaktı. yan cümlecik zarf tümleci görevinde 1. Basit Cümle Yan cümleciği bulunmayan, yani bir yargıdan oluşan cümledir. Ödevlerimi sabah erkenden yaparım. Bu cümle, yan cümleciği olmadığı için, yapıca basit bir cümledir. Aşağıdaki eylem ve ad cümleleri de yan cümleciği olmadığı için, yapıca basit cümlelerdir. Yolcuların çoğu, uçağa vaktinde bindi. Hafta sonu babama işyerinde yardım edeceğim. Uzun ve yorucu bir günün ardından hepimiz uyuyakalmıştık. Dedemin, köyün hemen yakınında kocaman bir çiftliği vardı. Okulun kitaplığı benim için eşsiz bir hazineydi. Bugün hava her zamankinden serindi. 2. Bileşik Cümle Yargı bildiren yüklemin dışında yan cümleciği de bulunan cümledir. Senin yarın buraya geleceğini duyduk. Yan cümlecik Temel cümle Bu cümle, yüklemi temel cümle dışında, bir eylemsi sayesinde geleceğini yan cümleciği olduğu için, yapıca bileşik bir cümledir. Yan cümlecik, genellikle eylemsilerle kurulur ve cümlenin herhangi bir öğesi olur, demiştik. Yan cümlecik farklı yollarla da kurulabilir ve buna göre, bileşik cümleler dörde ayrılır. a. Girişik Bileşik Cümle b. Şartlı Bileşik Cümle c. Ki’li Bileşik Cümle İlgi Cümlesi d. İç İçe Bileşik Cümle a. Girişik Bileşik Cümle Yan cümleciği eylemsi ile kurulan bileşik cümledir. Okuduğum kitapların özetlerini bir deftere yazardım. yan cümlecik nesne görevinde Bu şehirde yola erken çıkanlar trafiğe takılmaz. yan cümlecik özne görevinde b. Şartlı Bileşik Cümle Van cümleciği dilek-şart -sa, -se kipiyle kurulan bileşik cümledir. Dilek-şart kipinin oluşturduğu bölüm yan cümleciktir. Bu yoldan giderseniz havaalanına daha çabuk varırsınız. Derslerine düzenli çalışırsan başarılı olursun. c. Ki’li Bileşik Cümle İlgi Cümlesi Yan cümleciği temel cümleciğe “ki” bağlacıyla bağlanan bileşik cümledir. Anladım ki hep çile çekermiş anneler. Aslında yabancı kökenli olan “ki” bağlacıyla kurduğumuz bu cümleyi, Türkçe cümle yapısına uygun bilgi söylemek istersek “Annelerin hep çile çektiğini anladım.” biçiminde, yani yan cümleciğini eylemsiyle oluşturarak söyleriz. O kadar çok şaşırmıştı ki hiçbir şey söyleyemedi. O kadar çok şaşırdığı için hiçbir şey söyleyemedi. Bu cümlede “ki” bağlacından önce yazılan ve yan cümleciği oluşturan bölüm ayraç içinde, eylemsi ile temel cümleciğe bağlanmıştır. d. İç İçe Bileşik Cümle Yan cümleciği başka bir cümle tarafından oluşturulan bileşik cümledir. Bu cümlelerde yan cümlecik genellikle nesne görevindedir. Öğretmenimiz, yine görüşeceğiz, dedi. Yan cümlecik Nesne Kapıdaki tabelada, rahatsız etmeyin, yazıyor. Yan cümlecik Nesne 3. Sıralı Cümle Birden fazla yargının yüklemin birbirine virgül , ya da noktalı virgül ; ile bağlanmasıyla oluşan cümledir. Sonbahar geldi, köyde kış hazırlıkları başladı. Birinci cümle İkinci cümle Bu cümlede, iki yüklem geldi, başladı, yani iki ayrı cümle vardır. Birinci cümle Sonbahar geldi ikinci cümleye köyde kış hazırlıkları başladı virgülle bağlanarak sıralı cümle oluşturulmuştur. Aşağıdaki cümleler, birbirine virgül ya da noktalı virgülle bağlanmış sıralı cümlelerdir. Güneşli havalar birkaç gün sürdü, insanlar parklara doluştu. Otobüsümüz sabah hareket etti, akşama İzmir’e vardı. Deniz dün çok dalgalıydı, vapur seferleri iptal edildi. Yaşlı kadın, kahvaltı hazırladı, çocukları kaldırdı; evi topladı, pazara gitti. a. Bağımlı Sıralı Cümle Öğe ortaklığı olan sıralı cümledir. Çocuklar güverteye çıktılar, martılara ekmek attılar. Özne Yüklem Yüklem Burada sıralı cümleyi oluşturan ilk cümlenin yüklemine çıktılar ve ikinci cümlenin yüklemine attılar sorduğumuz “kim” sorusunun cevabı olarak her iki cümlenin öznesinin “çocuklar” sözcüğü olduğunu görüyoruz. Yani bu sıralı cümleyi oluşturan cümlelerin öznesi ortaktır. Aşağıdaki cümlelerde ortak öğeler koyu yazılmış, öğelerin türü ayraç içinde verilmiştir. Ben hep eşyalarımı dağıtırdım, annem de toplardı. nesnesi ortak sıralı cümle Müdür, başarılı öğrencileri sahneye çağırdı, tek tek kutladı. öznesi ve nesnesi ortak sıralı cümle O, arkadaşlarına çok güvenir, rahatlıkla sırlarını söylerdi. öznesi ve dolaylı tümleci ortak sıralı cümle b. Bağımsız Sıralı Cümle Öğe ortaklığı olmayan sıralı cümledir. Bizim çocukluk yıllarımızda sokağımıza dondurmacı gelirdi, hepimiz çevresinde toplanırdık. Birinci cümle İkinci cümle Bu cümlenin yüklemlerine gelirdi, toplanırdık öğeleri bulmak için gerekli soruları sorduğumuzda, cümlelerde öğe ortaklığı olmadığı görülmektedir. Öyleyse bu cümle, öğe ortaklığı olmayan sıralı bir cümledir. Aşağıdaki cümleler, öğe ortaklığı olmayan sıralı cümlelerdir. Babam beni çalıştırdı, sonunda zayıf derslerimi düzelttim. Annem mutfaktaydı, biz salonda oturuyorduk. Bu sene bahar erken geldi, ağaçlar çiçeklerini vakitsiz açtı. Hava çok soğuktu, biz hiç üşümüyorduk. 4. Bağlı Cümle Birden fazla cümlenin birbirine bağlaçla bağlandığı cümledir. Sıralı cümledeki virgül ya da noktalı virgül yerine, bağlaç getirilirse ortaya bağlı cümle çıkar. Evin kapısı açıldı ve dışarı yaşlı bir adam çıktı. Birinci cümle ikinci cümle Bu cümlede, iki yüklem açıldı, çıktı, yani iki ayrı cümle vardır. Birinci cümlenin Evin kapısı açıldı sonuna nokta konmamış, ikinci cümle dışarı yaşlı bir adam çıktı küçük harfle başlamıştır. Bu iki cümle birbirine bağlaçla ve bağlanarak bağlı cümle oluşturulmuştur. Aşağıdaki cümleler, birbirine bağlaçla bağlanan cümlelerden oluşan bağlı cümlelerdir. Sabah erken kalktık; ama yine de derse yetişemedik. Takımımız iyi mücadele etti; ancak yenilmekten kurtulamadı. Bu koca kitabı bitirdik de sınava girdik. Kardeşim bugün ne ders çalıştı ne kitap okudu. Hem suçlu olduğunu biliyorsun hem de özür dilemiyorsun. “TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN >>>TIKLAYIN>>TIKLAYIN>>TIKLAYINYorumu bingo lan bingo çok güzel yazılmış tingo ->Yazan 9. **Yorum** ->Yorumu şahane bir site burayı sevdimm ->Yazan Buse. Er 8. **Yorum** ->Yorumu SIZIN SAYENIZDE YÜKSEK BIR NOT ALDIM SIZE TESSEKÜR EDIYORUM... ->Yazan sıla 7. **Yorum** ->Yorumu valla bu site çok süper .Bu siteyi kuran herkimse Allah razi olsun tüm ödevlerimi bu siteden mugladan sevgiler.... ->Yazan kara48500.. 6. **Yorum** ->Yorumu çok güzel bir site. kurucularına çok teşekkür ederim başarılarınızın devamını dilerim. ->Yazan Tuncay. 5. **Yorum** ->Yorumu ilk defa böyle bi site buldum gerçekten çok beğendim yapanların eline sağlık. ->Yazan efe . 4. **Yorum** ->Yorumu ya valla çok güzel bisi yapmışınız. Çok yararlı şeyler bunlar çok sagolun ->Yazan rabia.. 3. **Yorum** ->Yorumu Çok ii bilgiler var teşekkür ederim. Çok süper... Ya bu siteyi kurandan Allah razı olsun ..... süperrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr. Çok iyiydi. isime yaradı. Her kimse bu sayfayı kurduğu için teşekkür ederim ->Yazan pınar.. 2. **Yorum** ->Yorumu çok güzel site canım ben hep her konuda bu siteyi kullanıyorum özellikle kullanıcı olmak zorunlu değil ve indirmek gerekmiyor ->Yazan ESRA.. 1. **Yorum** ->Yorumu Burada muhteşem bilgiler var hepsi birbirinden güzel size de tavsiyeederim. ->Yazan Hasan Öğüt. >>>YORUM YAZ<<<
ki bağlacı ile ilgili cümleler 20 tane